17 december 2025
Aan het einde van dit jaar is de wetgevende activiteit rond duurzaamheid in een stroomversnelling gekomen: op 4 december heeft de Kamer van Volksvertegenwoordigers de “stop the clock”-richtlijn omgezet in Belgisch recht, en op 16 december heeft het Europees Parlement het Omnibisakkoord over de bijgewerkte regels voor duurzaamheidsrapportering (CSRD) en due diligence voor bedrijven (CSDDD) goedgekeurd.
Nog vorige week vonden er besprekingen plaats binnen het triloogoverleg tussen vertegenwoordigers van de Commissie, het Parlement en de Raad. Deze gesprekken hebben geleid tot een akkoord over de wijziging van de toepassingscriteria van beide richtlijnen. Dit politieke akkoord werd op 10 december bekrachtigd door het Coreper en op 16 december door de Europese parlementsleden.
Voortaan zullen enkel ondernemingen die cumulatief 1.000 werknemers en een jaaromzet van 450 miljoen euro bereiken, verplicht zijn om duurzaamheidsinformatie te publiceren in een specifiek rapport dat als bijlage bij het bestuursverslag wordt gevoegd. De aangenomen richtlijn geldt ook voor niet-Europese ondernemingen die op de interne markt een jaaromzet van 450 miljoen euro realiseren, evenals voor hun dochterondernemingen die op hun beurt een jaaromzet van 200 miljoen euro behalen.
De verhoging van de toepassingscriteria leidt tot een drastische daling van het aantal ondernemingen dat onder de richtlijn valt. Volgens sommige schattingen zullen meer dan 90% van de bedrijven die onder de oorspronkelijke richtlijn van 2022 vielen, nu niet langer worden getroffen. In België blijven zo slechts 10% van de ondernemingen die aanvankelijk onder de CSRD vielen, verplicht om te rapporteren.
De omnibusrichtlijn heeft, met het oog op administratieve vereenvoudiging, het aantal punten verminderd dat ondernemingen in hun duurzaamheidsrapport moeten opnemen. In dit verband moet worden herinnerd aan het mandaat dat de Commissie aan EFRAG heeft gegeven om vereenvoudigde ESRS-normen aan te nemen. In dezelfde geest wil de wetgever kleine en middelgrote ondernemingen met minder dan 1.000 werknemers beschermen: zij zullen niet verplicht zijn om aan hun grotere handelspartners informatie te verstrekken die verder gaat dan wat voorzien is in vrijwillige rapporteringsnormen (zoals de VSME). Dit moet de concurrentiekracht van deze ondernemingen behouden en voorkomen dat grote ondernemingen die onder de CSRD vallen, hun rapporteringsplicht afwentelen.
De omnibusrichtlijn beperkt ook het toepassingsgebied van de CSDDD-richtlijn: voortaan zullen enkel ondernemingen met 5.000 werknemers en een netto-omzet van 1,5 miljard euro eraan moeten voldoen, en dat pas vanaf 26 juli 2029.
De omnibusrichtlijn is met een ruime meerderheid aangenomen en moet nog door de Raad worden bekrachtigd: dit is een louter formele stap die voorafgaat aan de publicatie van de richtlijn in het Publicatieblad. De tekst treedt in werking twintig dagen na die publicatie. Vervolgens moeten de lidstaten de door de omnibusrichtlijn ingevoerde wijzigingen in nationaal recht omzetten.
In afwachting daarvan zouden ondernemingen zich moeten afvragen of het opportuun is om zich vrijwillig aan de gewijzigde CSRD te onderwerpen. Bedrijfsrevisoren kunnen hen in dit traject begeleiden.