1 augustus 2025
De Europese Commissie heeft op 30 juli 2025 een aanbeveling aangenomen over een vrijwillige norm voor kleine en middelgrote ondernemingen (VSME), een nieuwe norm voor duurzaamheidsrapportering die micro-, kleine en middelgrote ondernemingen in staat moet stellen op een vereenvoudigde en consistente manier verslag uit te brengen over ESG-kwesties en te reageren op verzoeken om duurzaamheidsinformatie van financiële instellingen en grote bedrijven.
Hoewel de VSME oorspronkelijk was ontwikkeld als vrijwillige rapportagenorm voor kleinere bedrijven die niet onder de CSRD-richtlijn vallen, kan de nieuwe norm relevant zijn voor een veel bredere groep bedrijven, gezien het omnibusinitiatief van de Commissie om het aantal bedrijven dat onder de CSRD valt drastisch te verminderen.
De nieuwe VSME-norm is vorig jaar gepubliceerd door de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG), die van de Commissie de opdracht heeft gekregen om de Europese normen voor duurzaamheidsverslaglegging op te stellen die ten grondslag liggen aan de CSRD, alsmede vrijwillige normen voor duurzaamheidsverslaglegging voor niet-beursgenoteerde kmo's die niet onder het toepassingsgebied van de CSRD vallen, maar niettemin in toenemende mate worden geconfronteerd met groeiende eisen van grote ondernemingen en banken die op zoek zijn naar ESG- en klimaatgegevens over de waardeketen.
Volgens EFRAG zijn de belangrijkste doelstellingen van de nieuwe standaard onder meer KMO's in staat stellen te voldoen aan verzoeken van grote bedrijven en informatie verstrekken aan banken en investeerders om de toegang tot financiering te helpen verbeteren, alsook KMO's helpen hun eigen duurzaamheidsvraagstukken beter te beheren en “bij te dragen tot een duurzamere, inclusieve economie”.
De VSME bevat twee modules:
De VSME is ontwikkeld voor bedrijven met minder dan 250 werknemers, wat de drempel is die door de CSRD wordt gehanteerd. In februari 2025 heeft de Commissie echter haar Omnibus I-pakket gepubliceerd, dat tot doel heeft de duurzaamheidsverslaglegging en de regelgevingslast voor bedrijven aanzienlijk te verminderen.
Een van de belangrijkste wijzigingen die de Commissie in het Omnibus-initiatief heeft voorgesteld, is om alleen bedrijven met meer dan 1.000 werknemers onder de CSRD te laten vallen, waardoor op Europees niveau naar schatting 80% van de bedrijven wordt vrijgesteld. Sommige parlementairen hebben voorgesteld om de drempel nog verder te verhogen (+90% vrijstelling), waardoor alleen de grootste bedrijven onder de CSRD vallen.
De Commissie heeft EFRAG ook opdracht gegeven om nieuwe, vereenvoudigde ESRS te ontwikkelen. EFRAG heeft onlangs bekendgemaakt dat de voorgestelde update van de ESRS het aantal gegevenspunten voor duurzaamheidsverslaglegging met bijna tweederde zou kunnen verminderen.
Voor bedrijven die niet langer onder de CSRD vallen, bevat het Omnibusvoorstel plannen om vrijwillige rapporteringsvereisten in te voeren, gebaseerd op de VSME. Volgens het voorstel zullen de VSME-normen ook worden gebruikt als een “waardeketenplafond” dat een grens stelt aan de gedetailleerdheid van de duurzaamheidsinformatie die banken of grotere bedrijven kunnen vragen van kleinere bedrijven in hun waardeketens.
In een Q&A die samen met de aanbeveling tot goedkeuring van de VSME werd gepubliceerd, heeft de Commissie zich onthouden van een uitspraak over de vraag of de toekomstige vrijwillige norm voor bedrijven die na de Omnibus niet onder de CSRD vallen, zal verschillen van de VSME. Zij verklaarde alleen dat zij “in dit stadium niet kan uitsluiten dat bepaalde wijzigingen nodig zullen zijn”, afhankelijk van het definitieve akkoord over het toepassingsgebied van de CSRD en de definitieve herziening van de ESRS.
De VSME werd overigens reeds vermeld in de Belgische Wet van 2 december 2024 betreffende de openbaarmaking van duurzaamheidsinformatie door bepaalde vennootschappen en groepen en de assurance van duurzaamheidsinformatie en houdende diverse bepalingen.